Zrównoważony rozwój przestał być jedynie modnym hasłem – jest obecnie wdrażany do strategii wielu przedsiębiorstw. Jego skuteczne wdrażanie wymaga odpowiedzialności, precyzyjnego planowania oraz zastosowania zaawansowanych technologii. 2024 był pierwszym pełnym rokiem działania LemonTree w modelu zrównoważonym. Oznaczało to zmianę mentalną oraz operacyjną we wszystkich obszarach działania organizacji. Nie jest to łatwy i oczywisty proces, wymaga on konsekwencji w działaniu na wielu płaszczyznach.
Strategia zrównoważonego rozwoju LemonTree – fundamenty i proces powstawania
Zaprojektowanie strategii zrównoważonego rozwoju w LemonTree wymagało wielomiesięcznej pracy – analiz, burz mózgów oraz kooperacji z zewnętrznymi konsultantami i doradcami z tego obszaru. Był to głęboki proces prowadzący do odpowiedzi na wiele pytań dotyczących założeń marki, strategii biznesowej, wartości firmy czy też misji. Pojawiły się wymierne efekty w postaci wypracowanych 4 filarów, 17 celów i 45 inicjatyw.
Realizacja naszych wewnętrznych inicjatyw wspiera 10 wybranych przez nas Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ (United Nations Sustainable Development Goals).
Filary stanowiące bazę do realizacji celów i inicjatyw
Filar 1 – Transparentność we wszystkich obszarach naszej działalności, zgodne z legislacją UE. Prowadzenie zrównoważonej komunikacji, czyli opartej na faktach i popartej certyfikatami oraz konkretnymi wyliczeniami. Dodatkowo regularne raportowanie CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive).
Filar 2 – Inspiracja / Edukacja – wspieranie edukacji i dialogu z lokalnymi społecznościami oraz naszymi partnerami, ciągłe wzajemne inspirowanie się, edukowanie zespołu i współpraca z wyższymi uczelniami.
Filar 3 – Świeżość i innowacje – tworzenie długofalowej, zrównoważonej wartości dla biznesu, ludzi i środowiska, testowanie oraz wdrażanie innowacji.
Filar 4 - Szacunek dla natury – tworzenie budynków energooszczędnych, dbanie o bioróżnorodność oraz ślad wodny, fokus na dekarbonizację i wdrożenie gospodarki obiegu zamkniętego.
Strategia ta stała się kompasem, który prowadzi nas do realizacji poszczególnych celów i inicjatyw w ramach każdego z filarów, które dotyczą wszystkich procesów w LemonTree. Około 40 proc. globalnych emisji jest emitowane przez branżę budowlaną i ta świadomość niemalże od początku skłania nas do skupiania się na ich mitygacji. Zależało nam, aby nasze kompleksy jak najwcześniej były projektowane i budowane zgodnie ze strategią zrównoważonego rozwoju. Skupiliśmy się na projektowaniu z przekrojowym podejściem i spojrzeniem przez pryzmat redukowania emisji, a także energooszczędności, bioróżnorodności, cyrkularności, właściwego zarządzania śladem wodnym oraz komfortu przyszłych użytkowników. Praca w zrównoważonym modelu oznacza także zbieranie danych i ich analizę, tak aby wyciągane z nich wnioski pozwalały na rzeczywistą ocenę i ewentualną zmianę, która przyniesie korzyść środowiskową.
Zmiana myślenia, zredefiniowanie pracy projektowej oraz wdrożenie dedykowanych narzędzi zostało uwzględnione przy pracy nad nowymi projektami.
Ocena wpływu na każdym etapie
Już wcześniej pisząc na naszym blogu o analizie cyklu życia (LCA), podkreślaliśmy, że jest on jednym z kluczowych narzędzi, z których korzystamy na poziomie projektowania – prowadzi nas przez różne etapy, zaczynając od A1-A3, czyli etapu, który dla nas, jako dewelopera jest bardzo ważny. Właśnie tu możemy zdecydować o zastąpieniu standardowych materiałów jak najniżej emisyjnymi. Właściwy wybór materiałów ma bezpośredni wpływ na wbudowany ślad węglowy, ale także na późniejszym etapie - ma znaczenie w kontekście operacyjnego śladu węglowego (etap B1-B7). Dysponując analizą materiałów i ich emisyjnością zdecydowaliśmy się w jednym z naszych projektów zastosować zieloną stal. Zielona stal pochodzi minimum w 80 proc. z recyklingu. Jest ona wypalana w piecach zasilanych energią elektryczną pochodzącą ze źródeł odnawialnych, co w znacznym stopniu obniży ślad węglowy już na początku danej inwestycji.
Kalkulator śladu węglowego, czyli decyzje oparte na danych
Kalkulator śladu węglowego to narzędzie, które umożliwia wprowadzenie danych z kart EPD i globalnej bazy Ecoinvent. To zaś pozwala dokonywać wyboru materiałów o niższej emisyjności. Jego zaawansowane funkcje pozwalają:
- porównywać materiały i technologie w czasie rzeczywistym;
- prognozować emisję operacyjnych budynków w całym ich cyklu życia;
- optymalizować procesy logistyczne, takie jak transport materiałów.
Polecamy artykuł naszego CEO, Bartłomieja Krawieckiego, przedstawiający proces opracowywania naszego narzędzia służącego wyliczaniu śladu węglowego. Z niego dowiecie się, w jaki sposób stworzyliśmy własny benchmark porównawczy, pozwalający nam rozumieć dane i ilości, o które zmniejszamy emisyjność inwestycji.
Działamy z energią
Jedną z naszych ważniejszych decyzji w 2024 roku była rezygnacja z gazu ziemnego na rzecz pomp ciepła. Wszystkie planowane przez nas projekty będą wyposażone w takie właśnie rozwiązanie. Całość działań związanych z energooszczędnością jest kluczowa w drodze do zeroemisyjnych budynków. Do 2030 r. wszystkie nowe budynki mają być zasilane energią z odnawialnych źródeł, dlatego też nasi zarządcy negocjują zakup zielonej energii z jej gwarancją pochodzenia mając na uwadze korzyści dla naszych przyszłych i obecnych najemców.
Kluczem do zero-emisyjności jest proces dekarbonizacji, ten zaś jest ściśle powiązany z transformacją energetyczną. Projektując nasze kompleksy wprowadzamy rozliczne technologie mające na celu energooszczędność. Wzmacniamy konstrukcje dachów, aby przygotować je pod montaż fotowoltaiki na całych ich powierzchniach. Wdrażamy też magazyny energii, które stają się ważnym elementem magazynów przyszłości i są obecnie uzupełnieniem instalacji PV. Zamiast tradycyjnych rozwiązań, jak promienniki gazowe czy wentylatory dachowe, stosujemy pompy ciepła wraz z nawiewno-wywiewnymi centralami wentylacyjnymi. Połączenie tego systemu z instalacją PV pozwoli zmniejszyć zapotrzebowanie na energię, a to przełoży się na bardzo wymierne korzyści w postaci oszczędności szacowanych na 450 tys. zł rocznie w rachunkach za zużycie prądu (w przypadku magazynu o powierzchni ok. 30 tys. mkw.). Na energooszczędność budynku wpływa również jego szczelność, dlatego na etapie projektowym i wykonawczym jest to dla nas bardzo ważny aspekt, który bierzemy pod uwagę i weryfikujemy przeprowadzając testy szczelności budynku.
Wprowadzamy też podwyższoną izolacyjność ścian i dachu, która wpływa na obniżenie kosztów za media. Dodatkowo stosujemy lepsze doświetlanie stref przydokowych i stref kompletacji poprzez zastosowanie pasm świetlnych. Warto podkreślić, że dobrze doświetlone światłem dziennym powierzchnie hal, w połączeniu z regulującym natężenie światła systemem DALI, pozwoli na zmniejszenie zużycia zasobów energii. Stosujemy też oświetlenie typu LED oraz destryfikatory, które są jednym z pierwszych rozwiązań energooszczędnych na rynku. Kolejnym rozwiązaniem są bramy typu autodock, które w czasie załadunku mają za zadanie jak najdłużej utrzymać temperaturę panującą wewnątrz magazynu.
Innowacje
Jesteśmy świadomi, że innowacje odgrywają kluczową rolę w realizacji celów zrównoważonego rozwoju, umożliwiając tworzenie bardziej efektywnych, ekologicznych i społecznie odpowiedzialnych rozwiązań. W obliczu globalnych wyzwań, takich jak zmiany klimatyczne, wyczerpywanie się zasobów naturalnych czy nierówności społeczne, innowacje stają się fundamentem działań na rzecz ochrony planety oraz poprawy jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń. Mając tego świadomość szukamy alternatywnych rozwiązań w obszarze odnawialnych źródeł energii.
Naszym punktem zainteresowań i badań stały się biopanele z algami. Jesteśmy w trakcie poszukiwania dostawcy takich paneli, aby eksperymentalnie zainstalować je na terenie kompleksu w Zabrzu. Celem pilotażu będzie analiza wydajności i efektywności takiego rozwiązania. Odnawialne źródła energii są przyszłością, niewątpliwie duże perspektywy rozwoju ma przed sobą jej produkcja z biomasy. Choć algi nie produkują ciepła w sposób bezpośredni, poprzez fotosyntezę, wychwytują dwutlenek węgla i wytwarzają biomasę, która może być przekształcana w różne formy energii. Proces ten jest korzystny dla środowiska, ponieważ pochłania CO2 i może pomóc w redukcji emisji gazów cieplarnianych. Napotykamy wiele trudności w pozyskaniu takiego rodzaju paneli. Są to bariery legislacyjne oraz te związane z ich dostępnością na rynku europejskim. Będziemy jednak starać się, aby przetestować ich niewielką ilość. Korzystanie z dostępnych rozwiązań jest koniecznością, jednak zmiana i możliwość rozwoju oznacza szukanie nowych technologii, które na ten moment mogą wydawać się być trudne w zastosowaniu, a w przyszłości mogą stać się standardem.
Zielona infrastruktura, czyli szacunek dla natury
Ochrona bioróżnorodności i harmonizowanie kompleksu z otoczeniem są jednym z ważniejszych elementów naszego modelu działania. Projekt na warszawskim Targówku FRESH WARSAW by LemonTree stanowi ciekawy przykład podejścia do bioróżnorodności. Polecamy zapoznać się z artykułem Marcina Świderskiego, Head of Project Management, który szerzej wyjaśnia, co udało nam się osiągnąć w tym zakresie.
Także projekt BOOSTER ZABRZE by LemonTree, prezentuje szczególne podejście do bioróżnorodności. Fakt lokalizacji bliskiej centrum miasta otworzył dialog z mieszkańcami tej okolicy oraz urzędem miasta. Tworzymy tam miejską strefę zieleni i wielofunkcyjne boisko dostępne dla mieszkańców, a także strefy relaksu dla najemców. Takie działanie potwierdza, że zarówno użytkowników obiektu, jak i społeczności lokalne, stawiamy w centrum uwagi. Bioróżnorodność na terenie całego kompleksu jest nie tylko wzbogaceniem tego terenu biologicznie, ale również ukłonem w stronę przyszłych odbiorców. O projekcie BOOSTER ZABRZE by LemonTree pisze szerzej Maciej Krawiecki COO i Head of Development & Leasing.
Ludzie
W naszej strategii zrównoważonego rozwoju jest wiele inicjatyw z obszaru dotyczącego człowieka jako jednostki funkcjonującej w przestrzeniach miejskich, biurowych i magazynowych. Obserwujemy, że obszar zrównoważonego rozwoju jest nadal nie do końca znany i wymaga działalności edukacyjnej. Staramy dzielić się wiedzą i doświadczeniem ze wszystkimi naszymi Partnerami. Współpraca z wyższymi uczelniami stanowi wartość zarówno dla instytucji kształcących młode pokolenia, jak i dla nas samych. Świeżość pomysłów i otwartość działań mogą znacząco wpłynąć na rozwój nowych technologii, które planujemy testować i wdrażać w naszych kompleksach.
Legislacja oraz raportowane CSRD
Nasze działania są też dostosowane do wymogów legislacyjnych nałożonych przez Unię Europejską. Pojawienie się dyrektywy CSRD, która zaczęła obowiązywać w 2024 roku, wprowadza istotne zmiany w zakresie raportowania zrównoważonego rozwoju. W ramach tych regulacji, jesteśmy zobowiązani do przedstawiania informacji na temat działalności z obszarów środowiskowych, praw człowieka oraz ładu korporacyjnego. Informacje te będą raportowane według europejskich standardów sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, czyli wg ESRS - European Sustainability Reporting Standards.
Przygotowujemy się również do raportowania, zaczynając od analizy double materiality, której wynik pozwoli na zaraportowanie według zasadnych dla LemonTree wskaźników. Analiza podwójnej istotności (double materiality) posłuży identyfikowaniu i ocenianiu tematów istotnych zarówno z perspektywy wpływu naszej organizacji na środowisko i społeczeństwo, jak i wpływu kwestii zrównoważonego rozwoju na LemonTree. Dzięki tej analizie zidentyfikujemy priorytety w obszarze zrównoważonego rozwoju. Pozwoli ona na transparentność oraz jasne przedstawienie naszym Partnerom, jak radzimy sobie z wyzwaniami środowiskowymi i społecznymi. Nasze działania będą również zgodne z wymogami prawnymi oraz z lepszym rozumieniem naszego miejsca w realizacji strategii, która dąży do większej równowagi środowiskowej i socjalnej.
2025
Rok 2024 zaowocował stworzeniem strategii zrównoważonego rozwoju oraz wdrożeniem wielu strategicznych inicjatyw. Mamy nadzieję, że 2025 będzie rokiem kolejnych działań zbliżających nas do realizacji naszych celów oraz zbierania danych, pozwalających przygotować rzetelny i transparentny raport zgodny z dyrektywą CSRD. Będzie to również rok testowania kolejnych rozwiązań technologicznych, które możemy zastosować. Rozumiemy dużą ilość wyzwań oraz potrzebę ciągłej, konsekwentnej pracy w dążeniu do bardziej zrównoważonej organizacji i bardziej zrównoważonych kompleksów. Kontynuacja współpracy z United Global Compact Poland i udział w programie Climate Positive stanowi dla nas źródło inspiracji i poszerzania wiedzy. Wspiera nas to w dążeniu do budowania lepszej przyszłości – środowiska, społeczeństwa i biznesu.